HYALURONİK ASİT ENJEKSİYONLARIMIZ

Özet: Diz osteoartritinde (kireçlenme), yüksek kaliteli çalışmalar ve sistematik derlemeler, eklem içine uygulanan hyaluronik asit enjeksiyonlarının ağrı ve fonksiyon üzerinde genellikle küçük ve sınırlı bir etki sağladığını göstermektedir. Bu etki çoğu zaman klinik olarak anlamlı kabul edilen seviyeye ulaşmaz. Bu nedenle birçok uluslararası rehber rutin kullanımını önermemektedir; ancak, bazı hasta gruplarında seçici kullanım mantıklı olabilir. Kalça osteoartriti içinse kanıtlar daha zayıftır ve neredeyse tüm rehberler kullanılmamasını önermektedir. Güvenlik açısından genellikle iyi tolere edilse de bazı büyük analizlerde plaseboya kıyasla ciddi yan etki oranlarında hafif bir artış bildirilmiştir.

Klinik Kanıtlar ve Rehberler

Diz osteoartriti:

• BMJ 2022’de yayımlanan 169 randomize kontrollü çalışmanın derlendiği meta-analiz, HA enjeksiyonlarının plaseboya kıyasla küçük bir ağrı azalması sağladığını ancak bunun klinik anlamlılık eşiğini geçmediğinigöstermiştir.

• AAOS (2021): Diz osteoartriti olan hastalarda rutin kullanım önerilmez.

• ACR/Arthritis Foundation (2019): Diz OA için şartlı olarak önermeme, kalça OA için ise kesin olarak önermeme kararı vardır.

• OARSI (2019 ve 2023): Diz OA için bazı hasta profillerinde şartlı öneri, kalça OA için önermeme.

Kimlerde Daha Faydalı Olabilir?

• Hastalık Evresi: Hafif ve orta evredeki (Kellgren–Lawrence evre II–III) diz OA hastalarında, egzersiz, kilo kontrolü ve topikal/NSAID tedavilerinin yetersiz kaldığı durumlarda seçici kullanım düşünülebilir.

• Formülasyon: Bazı analizler, yüksek molekül ağırlıklı (HMW) veya çapraz bağlı (cross-linked) HA ürünlerinin, düşük molekül ağırlıklı formlara göre daha uzun süreli fayda sağlayabileceğini göstermektedir; ancak kanıtlar net değildir.

• Uygulama Şeması: Tek doz çapraz bağlı ürünlerle çoklu düşük molekül ağırlıklı enjeksiyonlar arasında benzer etki bildiren çalışmalar vardır.

Etkisinin Süresi

Yanıt alınan hastalarda etki genellikle birkaç hafta içinde başlar ve yaklaşık 6 aya kadar sürebilir. Ancak bu süre hastadan hastaya büyük farklılıklar gösterir.

Güvenlik Profili

• Genellikle güvenlidir: En yaygın yan etkiler enjeksiyon bölgesinde geçici ağrı veya şişliktir.

• Ciddi yan etkiler: Büyük ölçekli analizlerde plaseboya kıyasla ciddi advers olay oranında hafif bir artış rapor edilmiştir, bu nedenle risk-fayda dengesi her hastayla detaylıca konuşulmalıdır.

Diğer Tedavilerle Karşılaştırma

• Kortikosteroid enjeksiyonları: Kısa vadede (4–6 hafta) daha hızlı ve belirgin ağrı kontrolü sağlar; ancak uzun vadede HA ile sonuçlar benzerdir.

• PRP (Platelet Rich Plasma): Son yıllarda yapılan analizler, PRP’nin hem tek başına hem de HA ile birlikte kullanımının, yalnızca HA’ya göre daha iyi sonuçlar verebildiğini göstermektedir.

Uygulama Önerileri

1. Rutin kullanım uygun değildir: Ortalama fayda düşüktür; rehberler bunu desteklememektedir.

2. Seçici kullanım düşünülebilir: Özellikle hafif–orta evredeki diz OA hastalarında ve diğer tedavilere yanıt alınamadığında.

3. Kalça OA’da önerilmez: Tüm büyük klinik rehberler bu görüştedir.

4. Risk ve maliyet değerlendirmesi gerekir: Güvenli olsa da, maliyet ve tekrar uygulama gereksinimi hasta ile birlikte değerlendirilmelidir.